HOME   

Tekenen en schilderen: een grote verscheidenheid aan materialen.

Grafiet (potlood)

Grafiet is meer dan alleen het huis-tuin en keuken potlood. Grafiet is een van de verschijningsvormen van koolstof, net als diamant een koolstofverbinding is. De naam potlood stamt ongeveer uit 1565, het was een in een pot gesmolten lood dat tot een stift werd gegoten, een goedkoop alternatief van de zilverstift, die toen voor tekenen gebruikt werd.   meer...

Het potlood zoals we dat nu kennen werd in 1794 uitgevonden. Een mengsel van grafiet en klei in een houten omhulsel. Het eerste Conté-potlood werd in 1795 geproduceerd. Door de hoeveelheid toegevoegde klei te variëren kunnen verschillende hardheden gemaakt worden.
De schaal van hardheid loopt van H9 . . H F HB B . . B9, waarvan de eerste 17 in het jaar 1889 door een medewerker van de Koh-i-noor fabriek werd bedacht. Tegenwoordig bestaat deze reeks uit 20 hardheden.
Naast de bekende potloden met houten omhulsel wordt er tegenwoordig ook gebruik gemaakt van grafietstiften (een staafje grafiet omgeven door een laklaag) en vulpotloden (kunstof of metalen omhulsels waarin dunne stiften grafiet gedaan kunnen worden). Het voordeel van de laatste is dat de punt niet geslepen hoeft te worden, zeker niet wanneer er voor een stift met een dikte van 0,5 mm gekozen wordt.
Kleurpotloden zijn van totaal ander materiaal gemaakt dan grafietpotloden, de kleurkern bestaat uit was( bijv. parafine), bindmiddel (bijv. cellulose), vulmiddel(bijv. kalk) en een pigment.

Bron: wikipedia: Potlood

Pastel

Het tekenkrijt wordt al gebruikt sinds de prehistorie, zachte stukken witte of gekleurde rots. In de middeleeuwen werden hiervan staafjes geperst. De eerste meldingen over de huidige vorm stammen van Leonardo Da Vinci uit 1495, die meldde dat een Franse kunstenaar deze gemaakt had.   meer...

Pastelkrijtjes bestaan uit pigment, kalk en een bindmiddel, samengeperst tot staafjes. In de jaren zestig van de vorige eeuw werden er meer dan duizend verschillende kleuren pastelkrijtjes geproduceerd, maar omdat de loonkosten (alle krijtjes moesten met de hand verpakt worden i.v.m. de breekbaarheid), is dit aantal teruggebracht tot ongeveer 200.
Zelf pastels maken: men mengt gebluste kalk met een pigment door toevoeging van een oplossing in water van Arabische gom. Als de massa een deegachtige consistentie heeft verkregen, kan men haar met de hand in de gewenste vorm kneden of rollen of in een mal drukken. Na droging is de pastel klaar.
Behalve krijtjes zijn er ook meerdere fabrikanten die pastel in potloodvorm op de markt brengen. Net als bij de krijtjes is hier, tussen de verschillende merken, verschil in hardheid.

Bron: wikipedia: Pastel

Acryl verf

Acrylverf is een snel drogende verf, die verdund kan worden met water. De verf laat zich erg makkelijk mengen om zo elke gewenste kleur te verkrijgen. Afhankelijk van de hoeveelheid pigment, oplosmiddel en vulmiddel in de verf is deze meer of minder dekkend. Dit wordt op de verpakking aangegeven met een blokje dat leeg, gedeeltelijk of geheel is gevuld. De dekking kan ook toevoeging van medium worden gewijzigd.
Zeer sterk met water verdunde acrylverf kan ook gebruikt worden om te aquarelleren, met als voordeel t.o.v. de traditionele aquarelverf dat de gedroogde acrylverf niet meer oplost.

Bron: wikipedia: Acrylverf

Aquarel verf

Aquarel verf is volledig op waterbasis en wordt in sterk verdunde vorm gebruikt. Helaas is mijn ervaring hiermee niet echt uitgebreid.

Olie verf

Olieverf heeft een lange droogtijd, die eventueel verkort kan worden door medium toe te voegen. Het voordeel van de traag drogende verf is dat er op het doek nog gemengd kan worden en dat zo kleurovergangen gemaakt kunnen worden. Ook hiermee heb ik nog geen ervaring.

Ondergrond

Papier
Papier voor schilder en tekendoeleinden is in een eindeloze variatie te verkrijgen. Papier kan gemaakt zijn van hout, maar ook van andere materialen, zoals katoen. De vervaardiging van papier is een vak apart.
Voor schetsen met potlood tot de het maken van een olieverfschilderij is de keuze enorm. Dun schetspapier is eigenlijk uitsluitend bedoeld voor eenvoudig tekeningetjes en wanneer potloodtekeningen een meer duurzaam leven gaan lijden en meer in detail moeten worden uitgewerkt, is een betere en stevigere papiersoort wenselijk. Oppervlakte van het papier kan glad of grof tot zeer grof zijn. Glad papier tekent makkelijker, grover papier neemt meer grafiet op, terwijl een te grof papier eigenlijk snel ook een te zacht oppervlak heeft en daardoor lastiger te betekenen is met grafiet.
Voor pastel is een papiersoort wenselijk die heel veel stofdeeltjes kan opnemen. Aangezien pastel een dekkende laag geeft, kan er ook op gekleurd papier worden gewerkt.
Papier voor verfdoeleinden dient te worden opgespannen (zie technieken) om opbollen te voorkomen, tenzij dit papier 300 gram per meter of zwaarder is.

hout, karton en doek.


   

John van Baal, tekenen en schilderen als hobby